Diagnoza dhe trajtimi i psikozës
Diagnoza e psikozës: Kushdo që po përjeton psikozë duhet të marrë urgjent kujdes mjekësor. Trajtimi mund të sigurojë ndihmë afatshkurtër dhe afatgjatë.
Diagnoza e hershme
Skizofrenia dhe çrregullimi bipolar zakonisht shfaqen në vitet e adoleshencës së një personi ose gjatë moshës madhore të hershme. Trajtimi i hershëm mund të përmirësojë rezultatet afatgjata, por mund të duhet kohë që profesionistët e kujdesit shëndetësor të japin një diagnozë të saktë.
Psikiatrit rekomandojnë marrjen në konsideratë të mundësisë së një çrregullimi psikotik tek një i ri nëse shfaqin shenja të:
- rritja e tërheqjes sociale
- ndryshime në humor
- fokusi ose performanca e reduktuar në shkollë ose në punë
- ankth ose agjitacion pa qenë në gjendje të shpjegojë pse
Nuk ka asnjë test biologjik për psikozën, por testet laboratorike mund të përjashtojnë probleme të tjera.
Testet diagnostike
Për të diagnostikuar psikozën, një mjek do të kryejë një ekzaminim klinik dhe do të bëjë pyetje të ndryshme.
Ata do të pyesin për:
- përvojat, mendimet dhe aktivitetet e përditshme të personit
- ndonjë histori familjare të sëmundjes psikiatrike
- çdo përdorim mjekësor dhe rekreativ të drogës
- ndonjë simptomë tjetër
Ata gjithashtu mund të bëjnë teste për të përjashtuar faktorë të tjerë, duke përfshirë:
- përdorimi i drogave ose substancave të tjera
- një dëmtim në kokë
- kushte të tjera mjekësore, të tilla si skleroza e shumëfishtë (MS) ose një tumor i trurit
Testet e mundshme përfshijnë:
- analizat e gjakut
- analiza e urinës
- një elektroencefalogram (EEG), i cili regjistron aktivitetin e trurit
Trajtimet për psikozën
Psikoza ka trajtim të disponueshëm që i ndihmon njerëzit ta menaxhojnë atë.
Barnat antipsikotike
Barnat antipsikotike janë forma kryesore e trajtimit për njerëzit me një sëmundje psikotike.
Antipsikotikët mund të zvogëlojnë simptomat e psikozës tek njerëzit me çrregullime psikiatrike, të tilla si skizofrenia. Megjithatë, ata nuk trajtojnë ose kurojnë gjendjen themelore.
Shembuj të këtyre medikamenteve që jepen vetëm me recetën e mjekut përfshijnë:
- haloperidol (Haldol)
- klorpromazinë (Thorazine)
- clozapine (Clozaril)
Një person mund t’i përdorë këto barna vetëm nën mbikëqyrjen e një mjeku, pasi ato mund të kenë efekte negative tek ta dhe kombinimi i tyre mund të ketë efekt te sëmundjet shoqëruese. Mjeku gjithashtu do të trajtojë çdo gjendje themelore përgjegjëse për psikozën. Mbështetja e familjes mund të ndihmojë gjithashtu pacientin për gjëndjen e tij.
Burimi: International clinical practice guidelines for early psychosis. (2005).